صَدرالدین عَینی (به فارسی تاجیکی: Садриддин Айнӣ) (۲۶ فروردین ۱۲۵۷ بخارای ازبکستان - ۲۴ تیر ۱۳۳۳ دوشنبهٔ تاجیکستان) از بزرگترین نویسندگان و ادیبان زبان فارسی تاجیکی در آغاز سدهٔ بیستم میلادی و نخستین رئیس آکادمی علوم تاجیکستان (۱۹۵۱ تا ۱۹۵۴ میلادی)[۱] بودهاست.
صدرالدین عینی در روستای ساکتری در امارت بخارا که در آن زمان تحتالحمایهٔ روسیه بود به دنیا آمد. پدر و مادر صدرالدین در ۱۸۸۹ درگذشتند و او در ۱۸۹۰ به بخارا آمد.
پدرش «سید مراد خواجه» کشاورز بود اما چون خود صاحب خط و سواد بود کوشش میکرد که فرزندانش نیز دانشآموخته و دانشمند باشند از این رو پسرش صدرالدین را در شش سالگی به مدرسه روستایشان داد. عینی دانشآموزیاش را در آن مدرسه، در داستان «مکتب کهنه» تصویر کرده و در «یادداشتها» میگوید: «چنانکه پدرم دید، در آن مکتب من سواد عمیق گرفته نتوانستم و مرا به مکتب دخترانه داد.» در مکتب دخترانه صدرالدین چند جزء از بیدل و چند جزء از غزلیات صائب را خوانده و در ده سالگی مکتب را ختم میکند. اما بچگی صدرالدین در آغوش پدر و مادر دیر دوام نکرد. وبائی که سال ۱۸۸۹ بخارا و اطراف آن را فرا گرفت در چهل روز او را از پدر و هم از مادر جدا کرد.
آرزو و هوس علم و شعر عینی را در ۱۲ سالگی به بخارا آورد. به مدرسههای بخارا داخل شدن و دانش گرفتن برای عینی بر این فقیرزادهٔ علمجو خیلی مشکل بود ولی او به شرافتِ هوسمندی و طالبِ علم بودنش، تمام دشورایهای روزگار و آموزش را پس سر کرده، ۱۶ سال در مدرسههای بخارا تحصیل نمودهاست. عینی در مدرسههای «میر عرب»، «عالم خان»، «بدل بیک»، «حاجی زاهد» و «کوکلتاش» تحصیل کرده در سال ۱۹۰۸ آن را ختم میکند. (آگاهی بیشتر)
آشعار استاد صدرالدین عینی به زودی در تارنمای گنجینه فارسی افزوده میشود، لطفا شکیبا باشید.