اَزرَقی هِرَوی شاعر پارسی نیمهٔ دوم قرن پنجم هجری است که در دربار سلجوقیان در زادگاه خود هرات بهسر میبرد. ازرقی برخی از بهترین توصیفهای طبیعت به زبان فارسی را سرودهاست.[۱]
شرفالزمان ابوالمحاسن زینالدین ابوبکر جعفر بن اسمعیل وراق هروی متخلص به ازرقی، درگذشتهٔ حدود ۴۶۵ هجری/۱۰۷۰ میلادی است. با شمسالدوله طغانشاه پسر البارسلان، حاکم خراسان معاصر بود و او را مدح کرد.
ازرقی به سبک خراسانی شعر میسرود و از او قصیدههای پراکندهای بهجا مانده که در دفتری فراهم آوردهاند. گونه شعر او را طلیعه خروج از سبک خراسانی و زمینه برآمدن سبک عراقی بهشمار آوردهاند. سرودههای ازرقی پرآرایه و زبان اشعارش دشوار است.
به گفته بدیعالزمان فروزانفر، ازرقی «در طریقه شعر گرد سبک عنصری میگردد و به جواب قصایدش نظر دارد … از معانی علمی مخصوصاً ریاضی شعرش خالی نیست»
پدرش اسماعیل وراق هروی در طوس پیشهٔ وراقی (کتابفروشی) داشت (و همان کس است که به گفته نظامی عروضی فردوسی در فرار از غزنین به طوس در خانهٔ وی مخفی شد). از وی اشعاری اندک و استوار همچون مدح خواجه عبدالله انصاری باقیماندهاست.
ازرقی بیشتر عمر خود را در هرات گذراند و قصیدههای ازرقی غالباً در مدح دو تن از شاهزادگان سلجوقی است: یکی شمسالدوله طغانشاه و دیگری امیرانشاه بن قاورد.
گویا کتاب سندبادنامه یا قسمتی از آن را ازرقی به نظم درآورده است. ( منبع و اطلاعات بیشتر)