خاقانی شروانی
قصاید
شماره ۱۶۸ - هنگام عبور از مداین و دیدن طاق کسری: هان ای دل عبرت بین از دیده نظر کن هان
قلم
چینش
وسط چین
راست چین
چپ چین
قلم
ایران سنس
نستعلیق
وزیر
نازنین
تیتر
گلدان
گل
دست نویس
شکسته
مروارید
نیریزی
ثلث
Tahoma
رنگ
اندازه
ارتفاع
سایه
رنگ
تیرگی
وضوح
افقی
عمودی
زمینه
نسبت
1:1
9:16
رنگ
تصاویر پیش فرض
اندازه
متناسب شود
برش داده شود
وضوح
حذف تصویر زمینه
حاشیه
اندازه
رنگ
گردی گوشه
متن
دانلود
می توانید متن را اصلاح نمایید:
هان! ای دل ِ عبرت بین! از دیده عبر کن! هان! ایوان ِ مدائن را آیینه ی عبرت دان! یک ره زِ لب ِ دجله منزل به مدائن کن وَ ز دیده دُوُم دجله بر خاک ِ مدائن ران خود دجله چنان گرید صد دجله ی خون گویی ک از گرمی ِ خوناب اش آتش چکد از مژگان بینی که لب ِ دجله چون کف به دهان آرد؟ گوئی زِ تَف ِ آه اش لب آبله زد چندان از آتش ِ حسرت بین بریان جگر ِ دجله خود آب شنیده ستی ک آتش کُنَد اَش بریان بر دجله گِری نونو! وَ ز دیده زکات اش ده گرچه لب ِ دریا هست از دجله زکات اِستان گر دجله درآمیزد باد ِ لب و سوز ِ دل نیمی شود افسرده، نیمی شود آتش دان تا سلسله ی ایوان بگسست مدائن را در سلسله شد دجله، چون سلسله شد پیچان گه گه به زبان ِ اشک آواز ده ایوان را تا بو که به گوش ِ دل پاسخ شنوی ز ایوان دندانه ی هر قصری پندی دهد اَت نو نو پند ِ سر ِ دندانه بشنو زِ بن ِ دندان گوید که تو از خاکی، ما خاک تو ایم اکنون گامی دو سه بر ما نه و اشکی دو سه هم بفشان از نوحه ی جغدالحق مائیم به درد ِ سر از دیده گلابی کن، درد ِ سر ِ ما بنشان آری! چه عجب داری؟ ک اندر چمن ِ گیتی جغد است پی ِ بلبل؛ نوحه ست پی ِ الحان ما بارگه ِ دادیم این رفت ستم بر ما بر قصر ِ ستم کاران تا خود چه رسد خذلان گوئی که نگون کرده ست ایوان ِ فلک وش را حکم ِ فلک ِ گردان؟ یا حکم ِ فلک گردان؟ بر دیده ی من خندی ک این جا زِ چه می گرید! خندند بر آن دیده ک این جا نشود گریان نی زال ِ مدائن کم از پیرزن ِ کوفه نه حجره ی تنگ ِ این کم تر زِ تنور ِ آن دانی چه؟ مدائن را با کوفه برابر نه! از سینه تنوری کن وَ ز دیده طلب طوفان این است همان ایوان ک از نقش ِ رخ ِ مردم خاک ِ در ِ او بودی دیوار ِ نگارستان این است همان درگَه ک اورا زِ شهان بودی دیلم مَلِک ِ بابِل، هندو شه ِ ترکستان این است همان صفّه ک از هیبت ِ او بردی بر شیر ِ فلک حمله شیر ِ تن ِ شادروان پندار همان عهد است. از دیده ی فکرت بین! در سلسله ی درگَه، در کوکبه ی میدان از اسب پیاده شو، بر نَطع ِ زمین رُخ نه زیر ِ پی ِ پیل اش بین شه مات شده نُعمان نی! نی! که چو نُعمان بین پیل افکن ِ شاهان را پیلان ِ شب و روز اَش کُشته به پی ِ دوران ای بس شه ِ پیل افکن ک افکند به شه پیلی شطرنجی ِ تقدیر اَش در مات گَه ِ حرمان مست است زمین. زیرا خورده ست به جایِ می در کاس ِ سر ِ هرمز، خون ِ دل ِ نوشروان بس پند که بود آن گه بر تاج ِ سر اَش پیدا صد پند ِ نو است اکنون در مغز ِ سر اَش پنهان کسری و ترنج ِ زر، پرویز و تره ی زرّین بر باد شده یک سر، با خاک شده یک سان پرویز به هر خوانی زرّین تره گستردی کردی زِ بساط ِ زر، زرّین تره را بستان پرویز کنون گم شد! زآن گم شده کم تر گو زرّین تره کو برخوان؟ رو «کَم تَرَکوا» برخوان گفتی که کجا رفتند آن تاج وران اینک؟ ز ایشان شکم ِ خاک است آبستن ِ جاویدان بس دیر همی زاید آبستن ِ خاک، آری دشوار بود زادن، نطفه ستدن آسان خون ِ دل ِ شیرین است آن می که دهد رَزبُن ز آب و گِل ِ پرویز است آن خُم که نهد دهقان چندین تن ِ جبّاران ک این خاک فرو خورده ست این گرسنه چشم آخر هم سیر نشد ز ایشان از خون ِ دل ِ طفلان سرخاب ِ رخ آمیزد این زال ِ سپید ابرو، وین مام ِ سیه پستان خاقانی ازین درگه دریوزه ی عبرت کن تا از در ِ تو زین پس دریوزه کند خاقان امروز گر از سلطان رندی طلبد توشه فردا زِ در ِ رندی توشه طلبد سلطان گر زاد ِ ره ِ مکه تحفه ست به هر شهری تو زاد ِ مدائن بَر تحفه ز پی ِ شروان هرکس برَد از مکّه سبحه زِ گِل ِ جمره پس تو ز مدائن بَر سبحه ز گل ِ سلمان این بحر ِ بصیرت بین! بی شربت از او مگذر ک از شطّ ِ چنین بحری لب تشنه شدن نتوان اِخوان که زِ راه آیند، آرند ره آوردی این قطعه ره آورد است از بهر ِ دل ِ اِخوان بنگر که در این قطعه چه سحر همی راند معتوه ِ مسیحا دل، دیوانه یِ عاقل جان خاقانی شروانی