بخش ۷۰ - هاشم شیرازی قُدِّسَ سِرُّه

رضاقلی هدایتفردوس | در شرح احوال متأخرین و معاصرینبخش ۷۰ - هاشم شیرازی قُدِّسَ سِرُّه

متن دانلود

می توانید متن را اصلاح نمایید:

و هُوَ قدوة العارفین و شیخ المتاخرین آقامحمد هاشم بن میرزا اسماعیل. آن جناب در عنفوان شباب نویسندگی سلطان عهد را می نمود. در اواسط حال از منصب استیفا استعفا فرمود. سر ارادت برپای جناب عارف فاضل و سید کامل سید قطب الدین شیرازی که از مشایخ سلسلهٔ علیّهٔ ذهبیّهٔ کبرویه، بود نهاد. در خدمت آن حضرت به درجات عالیه فایض شد. شرف مصاهرت و خلافت دریافت. گویند آن جناب را حالات و کرامات عظیمه بود وپیوسته اوقات به عبادات و مجاهدات قلبیه و قالبیه مبادرت می نمود. آستانش مرجع طالبان طریقت و صومعه اش مجمع عالمان شریعت. نفسش مرده و دلش زنده. جسمش افسرده و روانش پاینده. عمر معقولی دریافته و آخرالامر در سنهٔ]۱۱۹۹[به جنت شتافته. مرقد آن جناب در خارج شیراز در جنب خواجه شمس الدین محمدحافظ زیارتگاه اهل نیاز است. آن جناب را رسالات معرفت دلالات است مانند مناهل التحقیق و ولایت نامه و غیره. از اوست:
*****

مِن غزلیاته قُدِّسَ سِرُّه
*****

ای دوستان ای دوستان رفتم ز خود من بارها

تا آنکه دیدم یار را در کسوت اغیارها

وحدت چو آمد در نظر کثرت شد از پیش بصر

بت ها شکستم سر به سر وارستم از ادبارها

ز نیک و بد ز چه رنجیم چون که می دانیم

که هرچه بر سر ما می رود مشیت اوست

هرچند نبینند عیان مهر چو خفاش

خورشید نهان نیست ز صاحب نظری چند

غواص صفت غوطه درین لُجّهٔ توحید

خوردیم بسی تا که برآمد گهری چند

حجاب روی تو نبود بجز شؤون کمال

منم که روی ترا بی حجاب می بینم

ظاهر نشان آن یار از هر کسی و یاری

بینم جمال رویش در وجه هر نگاری
*****

مِنْ مثنوی موسوم به ولایت نامه
*****

چون بتابد بر دل آن نور خدا

رنگ باطل ها شود ازوی جدا

شبهه و شک نیست در ذات قدیم

که بود محتاج اثبات ای حکیم

این ولایت راه عشق دوست است

لُبّ دین است این نه قشر و پوست است

تا نباشد جذب معشوقان ز پیش

عاشقان کی بگذرند از جان خویش

شاخ جنبان بینی اما باد نه

برگ رقصان بینی و شمشاد نه

جمله عالم همچو جامی پر شراب

عکس خورشید است کافتاده در آب

جمله ظلمت دیده و انوار نه

عکس ها بینند روی یار نه

نقش ها بینی تو و نقاش نه

دانه ها بینی و دانه پاش نه

چون که برق نار عشق از دل بجست

طور و موسی هر دو گردیدند مست

قلب درویشان حق خانهٔ شه است

اعظم از کعبه است کاین جا اللّه است

حفر کن این چاه و گل از وی برآر

تا خوری زین چاه آب خوشگوار

ظرف اگر صد هست می باشد یکی

گفتمت گر عارف این مسلکی

جمله اشیا ظرف می می واحد است

می در آنها وصف خود را شاهد است

این حباب از آن پیدا چون قِباب

آب باشد ثابت و صنفی حباب

ما علوم عشق از بر خوانده ایم

نز کتاب و نقش دفتر خوانده ایم

چون ز سرّ عشق ما آگه شدیم

از خرد بیگانه و ابله شدیم

عشق روح و ماش همچون قالبیم

از دل و جان عشق را ما طالبیم

الحذر زان مردمان بدخیال

کانبیا قولند و شیطانی فعال

لیس محضم نیستم من هیچ شیء

هستی از حق باشد و بنده است نی

آنچه دارد عبد زان مولی است

زین جهت عبد است گر خود فانی است

خواب و خور از من گرفت و چشم و گوش

رفتم از خود او مرا شد عقل و هوش

ساخت مجنونم چو کرد از خود جدا

همچو نی پیچید در من این صدا

رضاقلی هدایت